гап — [گپ] 1. сухан, калом, гуфтор; гуфтугӯ 2. сухани беасос, лоф 3. маҷ., лаҳҷ. гаштак; гап гап а) гуфтугӯ, чақ чақ, сӯҳбат; б) гапҳои беҳуда, овозаҳои ҳархела, миш миш дар ҳаққи касе (чизе); гапи беҳуда сухани пуч, гапи бемаънӣ; гапи беҷо ҳарфи… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
пой — I [پاي] 1. узви бадани инсон ва ҳайвон, ки воситаи рафтан аст ва бадан дар болои онҳо қарор гирифтааст 2. бо изофат – (қисми зери чизе; таг, зер, бун) пои… зери…, таги…, буни… 3. қисми зерини пой, қадам 4. маҷ. тоқаи пойафзол ё як почаи шим, эзор … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
брак — [برک] р. кҳн. маҳсулоте, ки ягон иллат дорад, моли нуқсондор; брак баровардан бо ягон нуқсон маҳсулот истеҳсол кардан, маҳсулоти иллатдор баровардан; брак кардан маҳсулотро ба сабаби ягон нуқсон нобоб дониста, қабул накардан … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
дастгирӣ — I [دستگيري] 1. исми амал аз даст гирифтан 2. ёрӣ, мадад, кумак, имдод; дастгирӣ кардан (намудан) а) мадад расондан, ёрӣ додан, ба имдоди касе расидан; б) маҷ. маъқул дониста пайравӣ кардан ба коре, ҷонибдорӣ кардан касеро II [دستگيري] дастгирак… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
дида — I [ديده] сифати феълии замони гузаштаи дидан: аз дидаю шунида нақл кардан; дидаву дониста а) хуб фаҳмида истода; б) қасдан, амдан; аз чизе дида гуфт. назар ба чизе; дида баромадан аз назар гузаронидан, муоина кардан; дида мондан а) дида гирифтан; … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
дидан — [ديدن] 1. қобилияти биноӣ доштан, нигоҳ кардан, нигаристан 2. дучор омадан бо касе ё чизе, вохӯрдан 3. зиёрат, аёдат, хабаргирӣ аз аҳволи касе; мулоқот, дидорбинӣ: барои дидани касе рафтан 4. дарёфтан, дарк кардан, фаҳмидан, донистан 5. ҳисоб… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
ёд — [ياد] 1. хотир, ҳофиза 2. ба хотир овардан, ёд кардан 3. ёдбуд, хотира; ёди касро кардан, ба некӣ ба ёд овардани касе 4. маҷ. орзу; хаёл, ба ёди рӯи (касе); ёд гирифтан а) омӯхтан, аз худ кардан, фаро гирифтан, таълим гирифтан; б) дарк кардан,… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
забондароз — [زبان دراز] 1. даҳанкалон; калонгап 2. он ки дар масъалае ҳақ будани худро дониста, беибо ва густохона гап мезанад; муқоб; забонкӯтоҳ … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
идрис — [ادريس] а. д. номи яке аз пайғамбарон аст, ки сарпарасти ҳунари дӯзандагӣ ва хайётӣ дониста мешавад … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
иҷозат — [اجازت] а. рухсат додан, рухсат, изн; омадан ба иродат, рафтан ба иҷозат (мақ.); иҷозат гирифтан рухсат хостан ба иҷрои коре ё рафтан ба ҷое; рухсати касеро ба даст овардан барои иҷрои коре; иҷозат додан рухсат додан, раво донистан; иҷозат хостан … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ